Araplar ve bedevîler

Sual: Sure-i Tevbe’nin 97. ayetinde, (A’rabîler küfür ve nifakta daha beter) deniyor. Niçin Araplar daha beterdir?

CEVAP

Tefsirlerde, A’rab kelimesi, bedevî olarak geçmektedir. Kâdı Beydavî tefsirinde, bu ayetin açıklamasında buyuruluyor ki: Şehirden uzak, çölde yaşayan bedevîler, küfür ve nifak yönünden şehir halkından daha ileridedir.

Bedevîlerin şehir medeniyetinden uzak kalışları, kalblerinin kasvetli oluşu, ilim ehli ile az görüşmeleri, kitap ve sünneti az bilmeleri sebebiyle onlar bu duruma düşmüşlerdir.

Bu tefsirin Şeyhzâde haşiyesinde de şöyle buyuruluyor: Buradaki A’rab kelimesi Arap milleti değildir. A’rab şehir dışında, çölde yaşayan bâdiye halkıdır. (Arabı sevmek imandandır) hadis-i şerifi, A’rabî ile Arabın farklı olduğuna delildir. Zira Arap övülüyor, A’rab ise kötüleniyor. A’rabîler, yani bedevîler, terbiye altına girmek istemiyen, isyankâr ve kalbleri kararmış vahşî kimselerdir. İlim ehli ile görüşmezler, Allahın kitabını, Resulullahın kalblere şifa veren sözlerini dinlemezler. Bunlar, elbette sabah akşam ilim ve hikmet ehlinin ve Resulullahın sohbetini dinleyenlerle aynı olamaz. Şehirde yaşayanla bâdiyede yaşıyan arasındaki fark, dağda yetişen meyve ile bahçede [tekniğe uygun olarak] yetiştirilen meyveye benzer. (2/448)

Bedevîlerin Müslümanları da elbette vardır. Fakat hüküm ekseriyete göre verilir. (Bu âyet-i kerimedeki A’rabîlerden maksat, Müslümanların arasında yetişen mürtedler ve münafıklardır. Bunların kâfirlik ve nifakları, diğer kâfirlerden daha şiddetlidir) diyen âlimler de olmuştur.

geri    mezhep    ileri