Akraba hakkı

Sual: Akrabayı ziyarete gitmemek, günah mıdır?

CEVAP

Yakınlarından münasebeti kesmek büyük günahtır. Erkek ve kadın zi rahm-i mahrem akrabayı ziyaret etmek vaciptir. Amca kızı gibi mahrem olmıyan akrabayı ziyaret vacip değildir. (Berika)

[Zi rahm-i mahrem demek, erkek için anne, bacı, hala, teyze gibi, kadın için, baba, kardeş amca, dayı gibi evlenmesi haram olanlar demektir.]

Evlenilmesi haram olan salih akrabayı ziyaret vacip; terki büyük günahtır. Hiç değilse, selamla, mektupla gönüllerini alarak bu günahtan kurtulmalıdır. Mektupla, sözle veya para ile yardımın zamanı, miktarı yoktur. Lüzum ve imkana göre yapılır. (Hadika)

Sıla-i rahm, akrabayı ziyaret etmek demektir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Allaha ve Kıyamet gününe inanan sıla-i rahm etsin!) [Buharî]

(Sıla-i rahmi kesen, Cennete girmez.) [Buharî]

(Allahü teâlâ buyuruyor ki, "Ben Rahmanım, rahmi yarattım, ona kendi ismimden isim verdim. Akrabasını gözeteni gözetirim. İlgisini kesenle de ilgiyi keserim.") [Buharî]

(En üstün amel, senden uzaklaşmış olan akrabana sıla-i rahmde bulunmak, sana vermiyene vermek, sana zulmedeni affetmektir.) [Hakim]

(İçinde sıla-i rahmi kesen kimse bulunan bir topluma rahmet melekleri gelmez.) [Taberânî]

(Allahtan en çok korkan kimse mahremlerini en çok görüp gözeten ve en çok emr-i maruf ve nehy-i münkerde bulunandır.) [Taberânî]

(Mükâfatı en tez verilen iyilik, sıla-i rahmdir. Bir ev halkı, kötü olsa bile, sıla-i rahm sayesinde malı çoğalır, nüfusu da artar.) [Beyhekî]

Herkese iyilik etmek, ödünç veya sadaka vermek çok sevabdır. Akrabaya yapılan iyilik daha sevabdır. Bir kadın, bir yakını için (İnfakta bulunsam, sadaka yerine geçer mi?) diye suâl ettirdiğinde Peygamber efendimiz buyurdu ki:

(İki sevab olur. Biri sadaka, diğeri de sıla-i rahm sevabı.) [Buharî]

Bu husustaki hadis-i şeriflerden birkaçı şöyle:

(Senden yüz çeviren akrabana verdiğin sadaka daha faziletlidir.) [Taberânî]

(Yakın akraba veya komşuya verilen sadakanın sevabı 2 misli fazladır.) [Taberânî]

(Paranızı önce kendi ihtiyaçlarınıza, artarsa çoluk çocuğunuzun ihtiyaçlarına sarfedin! Bundan da artarsa akrabalarınıza yardım edin!) [Müslim]

(Amcasının oğlu yardım istediği hâlde, gücü yettiği hâlde vermiyen kimse, Kıyamette Allahın fazlından mahrum kalır.) [Taberânî]

Akrabayı ziyaret etmeden onlara çeşitli yardım yapmak, gönüllerini almak, sıla-i rahm yerine geçer. Çünkü sıla-i rahm, yalnız akrabayı ziyaret değildir. Her ne şekilde olursa olsun onları memnun etmektir. (Hadika)

Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Sıla-i rahm demek, ahbap ve akrabasından gördüğü iyiliğe karşı ona iyilik etmek değil, kendisinden kesilen akrabasını arayıp ziyaret ve iyilik etmektir.) [Tirmizî]

(Rızkının bol, ömrünün uzun olmasını istiyen, sıla-i rahm etsin!) [Buharî]

(Sıla-i rahm, malı çoğaltır, ailede sevgiyi artırır ve ömrü uzatır.) [Taberânî]

Allah rızası için müslümanı ziyaret etmek çok sevaptır. Âlimi, fakiri ve salih akrabayı ziyaret daha çok sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Din kardeşini, sırf Allah rızası için ziyaret eden cennettedir.)

(Âlimi ziyaret eden, beni ziyaret etmiş gibi sevab alır.)

(Zengini ziyaret eden saim ve kaim sevabı, fakiri ziyaret eden ise, fi sebilillah cihad sevabı alır, her adımı Allah yolunda atılan adıma denk olur.) [Saim; oruçlu, Kaim; gece ibâdet eden. Fi sebilillah; Allah yolunda, Allah rızası için]  

geri    kulhakları    ileri