Dinde kolaylık nedir?
Sual: Dinde kolaylık var diye herkes kolayına geleni yapıyor. Dinimizde kolaylığın ölçüsü nedir?
Evet bazı kimseler, (Dinde kolaylık vardır.) diyerek bilerek veya bilmeyerek dinimizi içten yıkmaya çalışıyorlar. Dinimizde ifrat ve tefritin yani aşırılığın yeri yoktur. Dinimiz orta yolda olmayı emreder. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(İşlerin hayırlısı vasat olanıdır.) [Beyhekî]
[Vasat, ifrat ve tefritten uzak orta yol demektir. İfrat, normalden fazla, tefrit, normalden az demektir. Mesela çok uyumak ifrat, çok az uyumak tefrittir. Çok yiyip içmek ifrat, çok az yemek ise tefrittir.]
İfrata kaçarak gücünün yetmediği şekilde ibâdet etmeye çalışmak, mesela geceleri hiç uyumadan namaz kılmak, gündüzleri hep oruç tutmak, hanımından uzak kalmak, et, süt, tatlı gibi şeyleri hiç yememek, iyi müslüman olmak demek değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kolay bir din ile gönderildim. Dinimizde ruhbanlık yoktur. Et yiyin, hanımlarınızla mübaşeret edin! [Nafile] oruç da tutun! Tutmadığınız günler de olsun! [Nafile] namaz da kılın! Uyuyun da. Ben bunlarla emrolundum.) [Taberânî]
Dinde Aşırı Gidenler
Şu hâlde yiyip içmeden, uyumadan ibâdet etmek zordur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Din kolaylıktır. Dinde aşırı gideni din mağlup eder.) [Nesâî]
Günümüzde ifrata kaçanlar azdır veya hiç yoktur. Fakat tefrite gidenler çoktur. (Dinde kolaylık var.) veya (Kolayını yapıyorum.) diyerek dini bozanlar çoktur. Emekli reformcunun kitabı böyle yanlışlıklarla doludur. Şimdi birkaç misal verelim.
Ayaklara mest giyiliyor, üstüne meshediliyor diyerek tırnaklara oje sürüp üstüne meshetmek caiz olmaz. Yahut bugünkü naylon çoraplara meshetmek caiz olmaz. Çoraba meshetmek kolaylık ise de, dinin emri değişmiş olur, ibâdet sahih olmaz.
Su bulunmadığı zaman teyemmüm etmek farzdır. Fakat dinde reformcuların dediği gibi sular kesilince hemen teyemmüm edin demek, dinde kolaylık değil, dini değiştirmektir. Ramazan yaza gelince tutmayıp, kışa tehir etmek de dini değiştirmek olur.
(Dinde kolaylık var.) diyerek namazları vaktinde kılmayıp, hepsini gece yatarken kılmak da dini değiştirmek olur. Hanefide gusülde ağzın içini yıkamak farzdır. Diğer mezheblerde farz değildir diyerek ağzın içini yıkamamak mezhepsizlik olur.
(Dinde zorluk yoktur, kolaylık vardır.) demek (Dinimizin verdiği ruhsatlardan faydalanın.) demektir.
Yoksa, (Herkes hoşuna giden şeyleri yapsın, hoşlanmadığı şeyleri yapmasın, ibâdetleri keyfine göre değiştirsin.) demek değildir. Dinde ufak bir değişiklik yapmak dinsizlik olur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Dinimizde olmıyan bir şeyi çıkaranın, çıkardığı şey merduddur.) [Buharî]
Kur'an-ı kerimde de mealen, (Dinlerini oyuncak ve eğlence edinenleri bırak!) buyurulmaktadır. (Enam 70)
(Zaruretler haramları mubah kılar.) Yani zaruret nisbetinde haram işlemek caiz olur. Fakat reformcunun dediği gibi, her ihtiyaç zaruret değildir. Paraya ihtiyacı olan kimsenin faizle para alması caiz olmaz.
Dinimizin ihtiyaç için bildirdiği ruhsatlardan istifade edilir. (Her ihtiyaç bir zarurettir.) denirse bütün haramlar helal edilmiş olur. Mesela bir kimse, her türlü yiyeceği bulsa, fakat et bulamazsa, (Et yemek ihtiyaçtır.) diyerek domuz eti yiyemez. (Her ihtiyaç zarurettir.) diyerek müslümanları gusülsüz gezdirmekten sakınmalı, aşırılıklardan uzak durmalıdır.