Büyüklerden Hayyan b. Hibal'in bulunduğu meclise; arif-i billah hatunlardan bir kimse gelerek:
— Benim soracağım suallere içinizde cevap verecek kimse var mı? diye sordu.
Oradakiler, Hibal'i göstererek:
— İstediğinizi bu zata sorabilirsiniz, dediler.
Kadın:
— Size göre cömertlik nedir? diye sordu.
Hibal:
— Bol bol ihsan etmektir, diye cevap verdi.
Hanım bu sefer:
— Bu anlattıklarınız dünya ile ilgili cömertliktir. Ben sana dindeki sahadan soruyorum, onu bana söyle? dedi.
Hibal:
— Gönül arzusu ile Allah'a (c.c.) ibadet etmektir, diye cevap verdi.
Kadın:
— Bu ibâdetinizde Allah'tan karşılık bekler, birşey ister misiniz? diye sorunca, Hibal:
— Tabii bekleriz,.. Allahü Teâlâ bize en azından bire on sevap vaadediyor. Niçin beklemeyelim, diye cevap verdi.
Kadın:
— Ne acaip şey! Hem bire on bekliyor, hem de kendinizi ibadette cömertlerden sayıyorsunuz, diye karşılık verdi. Hibal, cevapsız kalmıştı...
— Ya size göre ibadette cömertlik nasıl olur? diye sorunca, abide hanımın cevabı şöyle oldu:
— Dinde cömertlik, ibadetten zevk alarak hiç bir karşılık beklemeden, sadece Allah rızası için kulluk etmektir. Sen Allah'a ibadet edeceksin, Allah nasıl isterse öyle yapar!.. Siz Allahü Teâlâ'nın içinizden geçirdiğinizi bildiğini bildiğiniz halde ona ibadet etmekten utanmaz mısınız?
* * *