İmam-ı A'zam Hazretleri sık sık hac eder, orada ilim meclisine katılır ve hocası Hammad b. Ebi Süleyman Eş'arî'den ayrı olarak ilim tahsil ederdi. Çünkü Hammad b. Ebi Süleyman Eş'arî Hazretleri onun ölünceye kadar hocalığını yapmıştır.
Yukarıda da söylediğimiz gibi, İmam Ebu Hanife haclarından birinde Muhammed Bakır (k.s.) ile karşılaştı.
Son derece âlim ve fâzıl bir zat olan Muhammed Bakır (k.s.) Hazretleri, aynı zamanda Resûlüllah'ın da torunlarından olduğu için, ayrı bir meziyeti ve mevkii vardı. İmam-ı A'zam'la ilk karşılaşmalarında:
— Sen ceddim Resûlüllah'ın dinini ve hadislerini kıyasla değiştirerek hüküm veriyormuşsun öyle mi? diye sormuş.
O sıralarda daha yeni yeni re'y ve kıyastan hüküm çıkaran ismi duyulan İmam-ı A'zam Hazretleri:
— Allah korusun, böyle şey nasıl olur? demiş. Muhammed Bakır (k.s.):
— Belki değiştirdin, deyince, Hazreti İmam:
— Nasıl ki, sizin ceddiniz hayatında ashabı arasında muhteremdi. Siz de benim nazarımda onun hürmetine muhteremsiniz. Siz lâyık olduğunuz şekilde oturun, ben bana yakışır şekilde oturayım. Zira sizlere hürmet etmeye borçluyuz, demiş.
Bu konuşmadan sonra Muhammed Bakır, yerine oturmuş ve İmam-ı A'zam da önüne diz çökerek:
— Size üç sualim var, onlara cevap lütfedin, diyerek söze başlamış ve aralarında şu konuşma cereyan etmiş:
— Kadın mı daha zayıftır, erkek mi?
— Kadın.
— Kadının mirasta hissesi kaç?
— Erkek iki, kadın bir hisse alıyor.
— Bu ceddin Resûlüllah'ın kavli değil mi? Eğer ben ceddinizin dinini ve kavlini değiştirmiş olsam; kıyasa göre; erkek daha kuvvetli olduğu için bir hisse alması lâzım. Çünkü erkek rızkını nereden olsa temin edebilir ama; kadın için bu daha zordur. Fakat ben kıyasla amel etmiyor ve nasla amel ediyorum.
İkincisi:
— Namaz mı daha faziletlidir, oruç mu?
— Namaz daha faziletlidir.
— Atanızın kavli böyledir. Eğer kıyasla hükmetmiş olsaydım, kadın hayızdan kesildikten sonra orucunu değil de namazını kaza etmesini emrederdim. Çünkü namaz oruçtan faziletlidir. Fakat ben böyle bir şey yapmıyorum.
Üçüncü soru:
— Bevil mi daha pistir, yoksa meni mi?
— Bevil daha pistir.
— Eğer ben atanın dinini değiştirmeye kalkmış olsaydım, bevilden sonra gusül yapılmasını emrederdim, çünkü bevl meniden daha pistir. Fakat ben, kıyasla değil, nasla amel ettiğim için Resûlüllah'ın hadi: i şerifini delil kabul ediyor ve onun yolunda yürümeye çalışıyorum. Resûlüllah'ın dini ve kavlini değiştirmekten Allah'a sığınırım, Allah beni böyle hallerden korusun.
Bu konuşmadan sonra Muhammed Bakır Hazretleri İmam-ı A'zam Hazretlerinin boynuna sarılıp kucaklıyor ve alnından öpüp memnuniyetini izhar ediyor... Muhammed Bakır hicrî 114 yılında vefat etmiştir.
* * *