Allahtan başka ilah yoktur
Sual: Bir hıristiyan, "Tanrı üç olmasaydı, Kur'anda Biz demezdi" diyor. Allah bir olduğu hâlde niçin biz deniyor?
CEVAP
Allahü teâlâ bir olduğunu Kur'an-ı kerimde defalarca bildirmiştir. Birkaçı şöyle:
(İlahınız bir tek ilahtır. Ondan başka ilah yoktur.) [Bekara 163]
(Allahtan başka ilah yoktur.) [Bekara 255, A.İmran 2, Nisa 87, Taha 8, Tegabün 13]
(Ondan başka ilâh yoktur.) [A.İmran 6,18, Enâm 102, Tevbe 31, Hud 14, Rad 30, Müminun 116, Kasas 88, Fatır 3, Zümer 6, Mümin 3,62,65, Müzzemmil 9]
(Tanrı üçtür demeyin! Allah, ancak bir tek ilahtır.) [Nisa 171]
(O ancak bir tek ilahtır.) [Enam 19]
(İlahınız tek bir ilahtır.) [Nahl 22]
(İki ilah edinmeyin, O ancak bir ilahtır. O hâlde yalnız benden korkun.)[Nahl 51]
(Allahtan başka ilahlar olsaydı, bu ilahlar, Arşın sahibi Allaha elbette bir yol ararlardı. İlahlıkta ortaklık olmaz. Onun için, Allah ile savaşıp Onu yok etmeye çalışırlardı.) [İsra 42]
(Allahtan başka ilah olsaydı, her ilah, kendi yarattığını idare eder, bir gün elbette biri diğerlerine galip gelirdi. Allah, onların vasfettiklerinden münezzehtir.) [Müminun 91]
(Sizin ilahınız, elbette kendisinden başka ilah olmıyan Allahtır.) [Taha 98]
(Allahtan başka, yerde-gökte ilahlar olsaydı, yerin-göğün nizamı bozulurdu. Arşın rabbi olan Allah, onların vasfettiklerinden münezzehtir, Allahtan başka ilah yoktur.) [Enbiya 22]
(Ey Resulüm, senden önceki her peygambere, "Benden başka ilah yoktur. Bana kulluk edin" diye vahyettik.) [Enbiya 25]
(Allah her şeyin yaratıcısıdır. O birdir.) [Rad 16]
(Herşeyi O yaratmıştır.) [Enam 101]
(Yaratmak Ona mahsustur.) [Araf 54]
(İlahınız birdir.) [Saffat 4]
(O Allah birdir.) [Zümer 4]
(O Allah tektir.) [İhlas 1]
Birçok ayet-i kerimede, Hüve [O], zamiri ile de bir olduğunu bildiriyor. Ben dediği ayet-i kerimeler daha çok zatı ile ilgilidir. Mesela: (Sadece benden korkun!) [Bekara 41]
"Biz" denilen yerlerde, bazı zatlara göre, umumiyetle bir vasıta vardır. Mesela (Sizi Biz yarattık) [Vakıa 57] (Allahü teâlâ, ilk insan Hz. Ademi toprak, Hz. İsayı anası, diğer insanları ise ana-babası vasıtası ile yaratmıştır.)
Ayrıca büyüklüğünü, her şeye malik, hakim olduğunu bildirmek için Ben yerine Biz diyor. Mesela Resulullaha hitaben, (Biz sana Kevseri verdik) buyurdu. Verilen şey, verenin büyüklüğüne göre kıymet ve büyüklük kazanır. Verenin ve verilen şeyin kıymetinin büyüklüğünü bildirmek için (Biz sana Kur'an-ı azimi verdik) de buyuruyor. (Hicr 87)
İsmail Hakkı Bursevi hazretleri buyuruyor ki:
(Sultanların dört türlü konuşma tarzı vardır:
1- (Ben yaptım) der.
2- (Biz yaptık) der.
3- Kendinden bahsetmeden (Şunlar emredildi) der.
4- Yalnız ünvanı ile (Sultanınız size şunu emretti) der.
Allahü teâlânın, bazan ben, bazan biz demesi, halkın aşina olduğu sultanlara mahsus bir hitap tarzıdır. O, mülkün sahibi ve sultanlar sultanıdır. Yukarıdaki gibi dört tarzla da hitap etmiştir:
1- (Ben yarattım.) [Müddesir 11]
2- (Biz onu Kadir gecesinde indirdik.) [Kadr 1]
3- (Oruç size farz kılındı.) [Bekara 183]
4- (Allah ki sizi yarattı.) [Rum 40]
Allahü teâlânın Ben demesi yüce zatına göre, Biz demesi, isim ve sıfatlarına göredir. İsim ve sıfatlarının çokluğu zatının birliğine zıt değildir. Çünkü isim ve sıfatların hepsi, zata aittir.) [Ruh-ul-beyan c.1, s.37]
İmam-ı Razi hazretleri Kevser suresinin tefsirinde buyuruyor ki:
(İnna [elbette biz] lafzı, bazan çoğul, bazan da tazim için kullanılır. İnna da hediyenin büyüklüğünü gösterir. Çünkü onu veren, Allahü teâlâdır. Sultan, birine bir elma verse, bu çok büyük bir hediye kabul edilir.) [Tefsir-i kebir]